โรคปากแหว่งเพดานโหว่

โรคปากแหว่งเพดานโหว่ (Cleft Lip and Cleft Palate) คือ ความผิดปกติของกระบวนการสร้างโครงสร้างของใบหน้าและช่องปาก ซึ่งทำให้เกิดการเปิดหรือปริแตกในริมฝีปากบนเพดานปากหรือทั้งสอง ส่งผลให้โครงสร้างของใบหน้าของทารกไม่แนบสนิท ความผิดปกตินี้เกิดขึ้นในระหว่างการตั้งครรภ์ โดยพบว่าเงื่อนไขทางพันธุกรรมหรือกลุ่มอาการที่สืบทอดมาเป็นปัจจัยที่พบบ่อยของภาวะนี้ อย่างไรก็ตามปากแหว่งเพดานโหว่สามารถแก้ไขและฟื้นฟูให้กลับมาทำงานได้ตามปกติ

อาการของโรคปากแหว่งเพดานโหว่ เป็นอย่างไร?

โรคปากแหวางเพดานโหว่สามารถระบุได้ตั้งแต่แรกเกิด จากการสังเกตุความผิดปกติดังต่อไปนี้

• รอยแหว่งในริมฝีปากหรือเพดานปากที่มีผลต่อใบหน้าข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้งสองข้าง
• รอยแหว่งในริมฝีปากหรือเพดานปากเป็นรอยเล็ก ๆ ในริมฝีปากหรือแพร่กระจายไปในบริเวณเหงือกด้านบนหรือด้านล่างของจมูก
• รอยแหว่งที่ไม่ส่งผลกระทบต่อลักษณะของใบหน้า

ปากแหว่งอีกประเภทหนึ่งที่เรียกว่าเพดานโหว่ใต้ชั้นเยื่อเมือก (submucous cleft palate): ซึ่งไม่สามารถสังเกตเห็นได้ชัดเจนตั้งแต่แรกเกิด แต่มักแสดงสัญญาณและอาการ เช่น

• ปัญหาระหว่างการป้อนอาหาร
• ปัญหาการกลืน เช่น ของเหลวหรืออาหารออกมาทางจมูก
• เสียงพูดทางจมูก
• การติดเชื้อเรื้อรังในหู

เมื่อไหร่จึงควรพบแพทย์?

แพทย์มักวินิจฉัยโรคปากแหว่งเพดานโหว่ตั้งแต่แรกเกิด อย่างไรก็ตามหากคุณสังเกตเห็นสัญญาณหรืออาการของโรคปากแหว่งเพดานโหว่ ขอแนะนำให้พาลูกน้อยไปพบแพทย์

ปากแหว่งเพดานโหว่ เกิดจากสาเหตุอะไร?

โรคปากแหว่งเพดานโหว่เกิดขึ้นเมื่อเนื้อเยื่อในปากและบริเวณริมฝีปากมีไม่มากพอที่จะเชื่อมกันได้อย่างสมบูรณ์ ภาวะนี้มักเกิดขึ้นในช่วงสองถึงสามเดือนแรกของการตั้งครรภ์ ปัจจัยทางพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อมถือเป็นปัจจัยหลักของภาวะนี้

อะไรคือปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้ปากแหว่งเพดานโหว่?

พบว่ามีปัจจัยหลายประการที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดปากแหว่งเพดานโหว่ ได้แก่

• ประวัติสมาชิคครอบครัวที่เป็นโรคปากแหว่งเพดานโหว่
• หญิงตั้งครรภ์ที่สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ หรือทานยาบางชนิด
• หญิงตั้งครรภ์ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคเบาหวานก่อนการตั้งครรภ์
• โรคอ้วนระหว่างตั้งครรภ์

ภาวะแทรกซ้อนจากโรคปากแหว่งเพดานโหว่

ภาวะแทรกซ้อนของภาวะปากแหว่งเพดานโหว่มีความแตกต่างกันไปตามประเภทและความรุนแรงของอาการ ภาวะแทรกซ้อนอาจรวมถึง:

• ปัญหาระหว่างการป้อนอาหาร
• สูญเสียการได้ยิน
• การติดเชื้อในหู
• ปัญหาทางทันตกรรม
• ปัญหาการพูด
• มีแนวโน้มที่จะเกี่ยวข้องกับเงื่อนไขทางการแพทย์อื่น ๆ เช่น ปัญหาทางสังคม อารมณ์และพฤติกรรม

การตรวจวินิจฉัยโรคปากแหว่งเพดานโหว่

โรคปากแหว่งเพดานโหว่สามารถวินิจฉัยได้ทันทีตั้งแต่แรกเกิด อย่างไรก็ตามสามารถสังเกตุเห็นได้ในอัลตราซาวนด์ก่อนคลอด

การรักษาปากแหว่งเพดานโหว่ มีกี่วิธี อะไรบ้าง?

จุดประสงค์ของการรักษาโรคปากแหว่งเพดานโหว่คือเพื่อรักษาให้ใบหน้ากลับสู่สภาวะปกติ และเพิ่มความสามารถในการกิน พูด และได้ยินตามปกติ การรักษาอาจรวมถึง

ศัลยกรรม

ในการแก้ไขปากแหว่งเพดานโหว่ แพทย์มักจะพิจารณาเงื่อนไขของทารกแต่ละคนเพื่อกำหนดเวลาที่เหมาะสมในการผ่าตัดและประเภทของการผ่าตัด ประเภทของการผ่าตัดปากแหว่งเพดานโหว่มีดังนี้

• ซ่อมแซมอาการปากแหว่ง
• ซ่อมแซมอาการเพดานโหว่
• การผ่าตัดท่อหู
• การผ่าตัดเสริมสร้างลักษณะภายนอก

ช่วงอายุที่แนะนำสำหรับการผ่าตัดแต่ละประเภท

• ภายใน 3 - 6 เดือนแรกของอายุ การซ่อมแซมอาการปากแหว่ง
• อายุ 12 เดือนขึ้นไป การซ่อมแซมอาการเพดานโหว่
• อายุระหว่าง 2 ถึงวัยรุ่นตอนปลาย การผ่าตัดติดตามผล

การเตรียมการก่อนการพบแพทย์

ก่อนการนัดหมายคุณควรตระหนักถึงข้อจำกัดก่อนการนัดหมาย และเตรียมข้อมูลบางอย่าง เช่น

• อาการของทารกที่เกิดขึ้น
• คำถามที่คุณต้องการถามแพทย์

ในระหว่างการปรึกษา แพทย์อาจถามคำถามบางอย่างรวมถึงข้อมูล เช่น

• ประวัติสมาชิกในครอบครัวที่เกี่ยวข้องกับโรคปากแหว่งเพดานโหว่
• ปัญหาระหว่างการป้อนอาหาร
• สิ่งที่ทำให้อาการดีขึ้นหรือแย่ลง
• อาการของทารกที่ทำให้คุณกังวลใจ