โรคผิวหนัง..ส่วนใหญ่มองด้วยตาก็สามารถวินิจฉัยได้ เพราะเป็นทักษะพิเศษของ ‘หมอผิวหนัง’
“พอได้เห็นคนไข้สวยขึ้น มั่นใจขึ้น เราก็ดีใจไปด้วย เพราะความงามสามารถเปล่งประกาย หรือทำให้เขามีพลังในชีวิตได้”
ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า สมัยนี้ ผู้คนเริ่มหันมาใส่ใจรูปร่างหน้าตากันมาก ทั้งออกกำลังกาย เลือกกินอาหารเสริม ไปจนถึงทำศัลยกรรม ซึ่งที่ ศูนย์ผิวหนัง ความงาม และเส้นผม โรงพยาบาลเมดพาร์ค นอกจากจะให้คำปรึกษาและรักษาโรคผิวหนังแล้ว ยังมีเทคโนโลยีช่วยดูแลผิวพรรณ กระชับรูปร่าง ตอบโจทย์คนรักสวยรักงามด้วย
MedPark Stories วันนี้ มาพูดคุยกับ หมอโบว์ - แพทย์หญิงนัทธมน บวรสถิตชัย แพทย์ผู้ชำนาญการด้านตจวิทยา (ผิวหนัง) ที่มีประสบการณ์รักษา ทั้งโรคผิวหนังอักเสบ ผื่นแพ้สัมผัส โรคผิวหนังจากภูมิคุ้มกันตัวเอง มะเร็งผิวหนัง รวมทั้งเลเซอร์และความงาม ภายใต้ใบหน้าเปื้อนยิ้มของคุณหมอโบว์ เต็มไปด้วยโมเมนต์ความสุขจากการได้ให้คำปรึกษาและรักษาคนไข้ เราเชื่อว่าคุณหมอน่าจะมีข้อคิดดี ๆ มาฝากใครที่กำลังเข้าสู่เส้นทางความงามอย่างแน่นอน มาติดตามกันเลย
โรคผิวหนัง ส่วนใหญ่สามารถวินิจฉัยได้ด้วยตาเปล่า
คุณหมอโบว์สนใจทางด้านผิวหนังมาตั้งแต่ตอนเป็นนักศึกษาแพทย์ โดยช่วงที่ขึ้นคลินิก หรือประมาณปี 5 ต้องมีการเลือกวิชาเฉพาะทาง คุณหมอไม่ลังเลที่จะเลือกสาขาผิวหนัง
“อวัยวะส่วนอื่น เราอาจต้องใช้อุปกรณ์ หรือเครื่องเอกซเรย์ มาตรวจดูความผิดปกติใช่ไหมคะ แต่ผิวหนังเป็นส่วนที่มองเห็นความผิดปกติได้ด้วยตาเปล่าเลย สามารถจับต้องได้ ก็เลยมีความพิเศษนิดนึง ยิ่งพอได้เจอเคสคนไข้มาด้วยผื่นหลากหลายแบบ ซึ่งบางครั้งโรคเดียวกันอาจมาด้วยผื่นที่ไม่เหมือนกัน และกลับกันผื่นที่หน้าตาคล้ายกันนั้นอาจไม่ใช่โรคเดียวกันก็ได้ ก็รู้สึกว่าสาขานี้น่าสนใจ น่าค้นหามากค่ะ”
หลังจากเรียนจบ คณะแพทยศาสตร์ศิริราช มหาวิทยาลัยมหิดล แพทย์หญิงนัทธมนได้มีโอกาสไปใช้ทุน ณ โรงพยาบาลต่างจังหวัดแห่งหนึ่ง ซึ่งเป็นช่วงที่เกิดอุทกภัยน้ำท่วม ทำให้มีคนไข้ป่วยด้วยโรคผิวหนังเป็นจำนวนมาก
“ตอนนั้นเราเป็นหมอทั่วไป ยังไม่มีความรู้ความชำนาญเฉพาะทาง คนไข้ส่วนใหญ่เขามาด้วยอาการ ผื่นผิวหนังจากเชื้อรา ยิ่งรายไหนเป็นผื่นมาเนี่ย บอกเลยว่าดูค่อนข้างยาก รู้สึกไม่มั่นใจเลยว่าผื่นที่เป็นผิวสีแดง ๆ ขุย ๆ ดูคล้ายกันแต่เกิดจากสาเหตุไม่เหมือนกัน แล้วก็อาจจะเป็นคนละโรคด้วย เลยคิดว่าน่าจะต้องเรียนต่อสาขานี้อย่างจริงจังแล้ว”
แต่การสอบเข้าเรียนนั้นไม่ง่ายอย่างที่คิด เพราะสาขาผิวหนังเป็นสาขาที่มีการแข่งขันสูง ยิ่งถ้าเป็นแพทย์เฉพาะทางผิวหนังที่ทางแพทยสภารับรอง จะต้องเรียน 4 ปี ซึ่งแต่ละปีจะรับประมาณ 20 คนเท่านั้น ตอนสอบเข้าก็ยาก พอได้มาเรียนก็ยิ่งรู้สึกว่ายาก และมีสิ่งที่ต้องเรียนรู้อีกเยอะ
“หมอเรียนมาหลายหลักสูตร เป็นแพทย์ปฏิบัติการ (Clinical Fello) ที่ สถาบันโรคผิวหนัง กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข เรียนอยู่ 2 ปี แล้วก็ไปเรียนต่อเฉพาะทาง ด้านตจศัลยศาสตร์ เลเซอร์ หัตถการทางผิวหนัง ฉีดโบท็อกซ์ ฟิลเลอร์ ผ่าตัดผิวหนัง มะเร็งผิวหนัง เรียนที่ศิริราชอีก 1 ปี ก่อนที่จะมาเป็นแพทย์เฉพาะทางโดยตรงที่จุฬาฯ อีก 4 ปี รวมเวลาแล้วยาวนานมาก”
หมอผิวหนัง ต้องตามให้ทันเทรนด์ความงาม
ผื่นที่ดูคล้ายกันอาจจะเป็นคนละโรคได้ ดังนั้น นิสัยช่างสังเกต ละเอียดรอบคอบ จึงเป็นสิ่งสำคัญของแพทย์เฉพาะทางด้านตจวิทยา
“โรคผื่นผิวหนัง บางชนิดจะมีความแตกต่างกันอยู่เล็กน้อย แต่เนื่องจากเราเห็นเคสมาเยอะ เลยรู้ว่าถ้าหน้าตาประมาณนี้ ขุยแบบนี้ อยู่ตรงตำแหน่งนี้ ก็สามารถ Spot Diagnosis หรือวินิจฉัยได้อย่างรวดเร็ว โดยไม่ต้องตรวจอะไรเพิ่มเติม ถือว่าทักษะนี้เป็นความสามารถเฉพาะของแพทย์ผิวหนังที่ถูกฝึกฝนมาค่ะ รวมถึงต้องมีความละเอียดรอบคอบด้วย ยิ่งเวลาทำหัตถการต่าง ๆ เราต้องใช้ความปราณีตมากเลยค่ะ”
พอพูดถึง ‘ผิวหนัง’ แล้วก็มักจะมาพร้อมกับ ‘ความงาม’ เทรนด์ของการดูแลสุขภาพผิว รูปร่างหน้าตา จึงเป็นเรื่องที่แพทย์ต้องหมั่นอัปเดตข้อมูลให้ทัน ทั้งอ่านงานวิจัย ทดลองใช้เครื่องมือใหม่ ๆ ศึกษาข้อดีข้อเสียของสารต่าง ๆ ที่นำมาฉีดบนใบหน้า
“สมัยหมอเรียนน่าจะเป็นช่วงที่โบท็อกซ์ ฟิลเลอร์ เข้ามาแรก ๆ จนมาถึงปีนี้ เรียกได้ว่าเทรนด์การฉีดมาแรงมากค่ะ มีสารกระตุ้นผิว กระตุ้นคอลลาเจนหลายตัวเลย ใครวัยเกิน 30 ขึ้นไปคงเคยฉีดกันมาบ้าง ไม่เฉพาะผู้หญิงนะ ผู้ชายก็ฉีดด้วย ทุกคนก็อยากจะมีใบหน้าที่อ่อนเยาว์ ดูดี ซึ่งพวกนี้ส่งผลต่อภาพลักษณ์ ความมั่นใจ ทำให้สามารถไปทำงานหรือว่าเข้าสังคมได้อย่างมั่นใจ”
บางส่วนของคนไข้ที่มาปรึกษาปัญหาผิวพรรณ อาจมาด้วยปัญหาที่เกิดจากการใช้สารปลอม หรือการทำหัตถการที่ไม่ได้ทำโดยแพทย์ผู้ชำนาญการ และหลายคนมาด้วยอาการแพ้หลังจากใช้ผลิตภัณฑ์ เช่น สบู่ ครีม เครื่องสำอาง ที่ไม่ได้มาตรฐาน
“เคยได้ยินข่าวบ่อย ๆ ว่าเครื่องมือปลอม ยาปลอม เลเซอร์ไปแล้วผิวหน้าพัง หรือฉีดอะไรเข้าไปแล้วหน้าเกิดการติดเชื้อ เป็นก้อน หรือว่าเนื้อตายเลย ก็อยากจะให้พิจารณาเรื่องความปลอดภัยเป็นหลักค่ะ ทั้งตัวยา มาตรฐานของอุปกรณ์ เครื่องมือที่ใช้ และต้องทำกับแพทย์ที่มีประสบการณ์ตรงจะดีที่สุด เพราะถ้าเกิดปัญหาขึ้นมาแล้ว การรักษาให้กลับมาเป็นเหมือนเดิมบางครั้งก็ยากมาก”
“หรือถ้าจะเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ใด ๆ มาใช้ ก็อยากให้ศึกษาข้อมูลเยอะ ๆ หรืออย่างน้อย เลือกผลิตภัณฑ์ที่ผ่าน อย. หรือมีงานวิจัยรองรับ เพราะอาจผสมสารอันตราย ทำให้ระคายผิว แพ้ หรือเป็นผื่นผิวหนังอักเสบ ทำให้ผิวแย่ลงหรือพังได้เลย ทางที่ดีมาปรึกษาแพทย์เฉพาะทางเพื่อความปลอดภัยและเพื่อคุณภาพผิวที่ดีในระยะยาวค่ะ”
เมดพาร์ค ดูแลผิวพรรณ รวมถึงปัญหาเส้นผม และรูปร่าง
หากพูดถึงมาตรฐานในการรักษาแล้ว ทางโรงพยาบาลเมดพาร์คก็เลือกใช้แต่ยาที่มีคุณภาพ ปลอดภัย มีงานวิจัยรองรับมาใช้รักษาโรคผิวหนัง/ความงาม และมีเครื่องมือที่ได้มาตรฐานระดับสากล ตอบโจทย์ความต้องการดูแลผิวพรรณ รูปร่าง และเพื่อให้เห็นภาพรวมมากขึ้น คุณหมอโบว์จึงพาเราเข้าไปชมเครื่องมือเลเซอร์ต่าง ๆ ที่ให้บริการภายใน ‘ศูนย์ผิวหนัง ความงาม และเส้นผม’
“เรามี Pico Laser เครื่องเลเซอร์ที่ลดรอยดำ ปรับสภาพผิว ที่ปัจจุบันได้รับความนิยมมาก ส่วนเลเซอร์ที่ช่วยลดรอยแดง รักษาปานแดง เส้นเลือดต่าง ๆ ก็จะใช้ Vbeam Laser ซึ่งก็เป็นเครื่องที่มีมานานแล้ว แต่ก็ประสิทธิภาพดีมากเช่นกันค่ะ หรือถ้าต้องการกำจัดพวกติ่งเนื้อ ต่อมไขมันโต ไฝ ก็มี CO2 Laser ให้บริการด้วยค่ะ
“ส่วนเครื่อง Fotona Laser ก็จะใช้กำจัดขน ยกกระชับผิว ตัวนี้จริง ๆ ทำได้หลากหลาย กระชับช่องคลอดก็ได้เพราะมีหลายหัว หลายความยาวคลื่น หลายเทคนิค ที่ใช้ได้ในเครื่องนี้ค่ะ นอกจากนี้ยังมีเครื่องยกกระชับผิวหน้า ผิวตัว โดยไม่ต้องผ่าตัด เรียกว่า Ulthera ที่กำลังได้รับความนิยมค่อนข้างมากค่ะ”
ในส่วนของการดูแลรูปร่าง ทางศูนย์ฯ ก็มีเครื่องมือที่กำลังเป็นเทรนด์ นั่นก็คือ SculpSure เป็นเลเซอร์ที่สามารถกำจัดไขมันได้อย่างตรงจุด กำจัดไขมันดื้อที่สะสมซึ่งออกกำลังกายหรือคุมอาหารแล้วยังไม่สามารถกำจัดได้ ก็สามารถใช้เครื่องนี้ร่วมได้ รวมทั้งมี Emsculpt เครื่องช่วยกระตุ้นกล้ามเนื้อ สร้างกล้ามเนื้อ สร้างซิกแพ็ค กล้ามเนื้อสะโพก หรือสำหรับคนที่ต้องการปลูกผมก็มี เลเซอร์ผม ฉีด PRP (Platelet Rich Plasma) กระตุ้นผม ผ่าตัดปลูกผมได้ เรียกว่าดูแลกันตั้งแต่ศีรษะจรดเท้าเลยทีเดียว
สะเก็ดเงิน กับความเชื่อที่หลายคนยังเข้าใจผิด
พูดถึงโรคผิวหนังที่เป็นเรื้อรัง รักษาไม่หาย คุณหมอโบว์ยกตัวอย่าง โรคสะเก็ดเงิน ที่มีสาเหตุจากหลายปัจจัย อาจจะเป็นกรรมพันธุ์ หรือมีปัจจัยทางสิ่งแวดล้อมไปกระตุ้น จนทำให้ภูมิคุ้มกันลดลง เช่น ความเครียด ยาบางชนิด แอลกอฮอล์
“ตามธรรมชาติของตัวโรคแล้วจะรักษาไม่หายขาด แต่ปัจจุบันมีคนไข้มากมายที่สามารถควบคุมโรคให้สงบได้เกิน 90% ซึ่งการรักษานอกจาก ยาทา ยากิน การฉายแสงแดดเทียม ก็ยังมียากลุ่ม Biologic Drugs หรือยาชีววัตถุ ที่เน้นรักษาแบบมุ่งเป้าไปที่เซลล์ หรือไปยังสารพวก Interleukin, TNF (Tumor Necrosis Factor) ที่ผิดปกติอย่างจำเพาะเจาะจง ทำให้ผลการรักษามีประสิทธิภาพสูง คุมโรคได้ดีมาก แต่ข้อเสียคือราคา ค่อนข้างสูง และต้องใช้ต่อเนื่อง ถ้าหยุดก็มีโอกาสที่ผื่นจะกำเริบขึ้นมาได้”
ในขณะที่การรักษาก้าวหน้าไปมาก แต่ก็มีคนอีกไม่น้อยที่ยังไม่เข้าใจ เชื่อกันไปเองว่า สะเก็ดเงินเป็นโรคติดต่อ แพทย์จึงต้องพยายามให้คำแนะนำกับคนไข้ รวมถึงญาติหรือคนใกล้ชิดของคนไข้ว่า สะเก็ดเงินไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อ จึงไม่สามารถติดต่อกันได้ คุณหมอยังยกตัวอย่างความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการดูแลผิวให้ฟังอีกด้วย
“คนไข้โรคผื่นผิวหนังอักเสบ บางคนคิดว่าผิวสกปรก เลยเอาแอลกอฮอล์มาเช็ด มาถู การทำแบบนั้นยิ่งทำให้ผิวอักเสบมากขึ้นนะคะ ผื่นยิ่งเห่อมากกว่าเดิม ผื่นผิวหนังอักเสบอาจจะเกิดจากการดูแลผิวไม่ถูกต้อง อย่างคนที่ผิวแห้ง เกราะป้องกันผิวไม่แข็งแรง ก็มีโอกาสเกิดผิวอักเสบได้ แค่ทาครีม ทามอยซ์เจอร์ไรเซอร์เป็นประจำ ผิวจะค่อย ๆ แข็งแรงแล้ว ผื่นจะดีขึ้น ไม่เกิดการอักเสบในระยะยาว”
ผิวสวยช่วยเติมพลังให้กับชีวิต
จากประสบการณ์รักษาคนไข้โรคผิวหนัง มีเคสที่น่าสนใจมากมาย ซึ่งมีความยากแตกต่างกันไป คุณหมอโบว์หยิบเคสหนึ่งมาเล่าให้เราฟัง เป็นคนไข้ที่มาปรึกษาปัญหาผิว แต่สุดท้ายแล้วต้องส่งไปปรึกษาจิตแพทย์
“คนไข้เป็นโรคผิวหนังที่เกิดจากภาวะจิตใจ เครียด หรือเป็นภาวะทางจิตเวช ทำให้แกะเกาผิวโดยไม่รู้ตัว จนผิวถลอกเป็นแผล กรณีแบบนี้ไม่ค่อยพบบ่อย เคสนี้หมอเลยต้องพูดคุยให้คนไข้รู้สึกผ่อนคลาย พยายามช่วยเหลือเขา คอยรับฟังเขา แล้วก็ค่อย ๆ แก้ปัญหาไปทีละนิด ผื่นมันก็ค่อย ๆ ดีขึ้นได้”
“หรือบางทีมีภาวะทางจิตร้ายแรงที่เรียกว่า Delusional หรือ โรคหลงผิด คนไข้คิดว่าอาจจะมีแมลง หรือมีตัวอะไรอยู่ในตัว เราต้องพยายามรับฟัง อย่าเพิ่งไปขัด แต่ถ้าเคสไหนไม่ดีขึ้นจริง ๆ ก็ต้องส่งไปปรึกษาทางแพทย์เฉพาะทางด้านจิตเวชค่ะ”
ความสุขของการเป็นหมอผิวหนัง คือ สามารถรักษาคนไข้ให้มีคุณภาพผิวที่ดี และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
“เคสที่หมอประทับใจก็เป็นคนไข้ที่มาติดตามอาการกันต่อเนื่อง เป็นเวลายาวนาน หลายปีเลยค่ะ แล้วพอเริ่มมาปรึกษาคนหนึ่ง ก็แนะนำให้มาอีกหลายคน คุณพ่อ คุณแม่ พี่ น้อง เรียกว่ามากันทั้งบ้านเลย เราเลยรู้สึกว่าได้ดูแลพวกเขาเหมือนเป็นคนในครอบครัวไปด้วย”
“พอได้เห็นคนไข้สวยขึ้น มั่นใจขึ้น เราก็ดีใจไปด้วย เพราะความงามสามารถเปล่งประกาย หรือทำให้เขามีพลังในชีวิตได้ ไปทำกิจกรรมหรือว่าทำงาน ประกอบอาชีพต่าง ๆ ได้อย่างมั่นใจมากขึ้น หมอก็รู้สึกภูมิใจมากค่ะ”
ในวันว่างของคุณหมอโบว์ ส่วนใหญ่จะใช้เวลาอยู่กับครอบครัว ไปเที่ยว ทำกิจกรรมต่าง ๆ ออกกำลังกาย โยคะ ว่ายน้ำ แต่ไม่ว่าจะทำกิจกรรมอะไรก็ไม่ลืมที่จะปกป้องดูแลผิวทุกวัน
“ผิวหนังถือว่าเป็นเสื้อผ้าที่เราใส่บ่อยที่สุด และต้องใส่ไปตลอดทุกวัน สิ่งสำคัญที่ทำแล้วดีต่อผิวในระยะยาวก็คือการป้องกันแดด ใช้ครีมกันแดดเป็นประจำ เพราะแสงแดดนอกจากจะทำให้เกิดจุดด่างดำแล้ว ยังทำลายคอลลาเจนในผิวทำให้เกิดริ้วรอยก่อนวัย และมะเร็งผิวหนังได้ด้วยนะคะ แล้วอย่าลืมดูแลตัวเองแบบองค์รวม คือ กินอาหารที่มีประโยชน์ พักผ่อนนอนหลับให้เพียงพอ ดื่มน้ำเยอะ ๆ เพื่อให้สุขภาพผิวดีจากภายในสู่ภายนอกค่ะ”
